tag:blogger.com,1999:blog-79714836044776213302023-07-17T22:00:57.392-07:00otmar mainardisBlog dedicât a Otmar Mainardis, un dai plui grancj poetis de leterature furlane dal secul XXSandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.comBlogger78125tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-70565321072125162742008-02-01T12:53:00.000-08:002008-02-01T12:54:09.858-08:00JENTRADE<p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">Tal <st1:metricconverter productid="1971 a" st="on">1971 a</st1:metricconverter> son stâts publicâts doi piçui volums di poesiis, <i>Muart antighe dal Friûl Friûl</i> e <i>Celtics Inovâi</i>. I componiments a jerin di fate dal dut gnove pe leterature furlane: la lôr fuarce, la lôr modernitât intune cu la lôr infinide veglece a vevin di regalâ al nestri popul il grant patrimoni de epiche nazionâl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">I componiments a jerin bielzà stâts publicâts su lis pagjinis dal “Friuli d’oggi”, setemanâl dal Moviment Friûl, aromai deventât fuarce politiche e pont di riferiment o di dialic par chei che in chê volte a pensavin a di un Friûl gnûf e libar.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">Tal zîr di personis che a frecuentin il moviment ecletic, polimorf, dispès incoerent, al è l’autôr di chescj componiments: un inteletuâl fin e salvadi, difûr dal svolâ e stramudâsi dal timp, isolât ma ancje inlidrisât fin tal cûr de realtât furlane, che al sielç une forme poetiche fûr dal timp. E daûr des regulis di chest gjenar il poete al devente vôs dal popul, al pant il spirt di dute une int e par chest no si firme, ma si sfante daûr dai pseudonims di Anonimo Friulano e Otmar Mainardis: l’autôr nol à plui identitât, si plate e al lasse dute la lûs dome ae opare, parcè che lis poesiis no son plui sôs, no partegnin plui a di un individui sôl; a son juste apont epiche, espression di une comunitât interie. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">Tal rispiet di cheste volontât, che si disvilupe cun grande coerence e che e mostre la grande profonditât e impuartance de opare, il non anagrafic dal poete nol vignarà scrit nancje in cheste presentazion, ancje se al ven ricuardât cun rispiet di ducj chei che lu cognossin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">In <i>Muart antighe dal Friûl Friûl</i> e in <i>Celtics Inovâi</i> il resuriment di un gjenar poetic antîc nol è ricostruzion false e artificiâl, ma espression vive, sintude e libare, moment di rispiet di atmosferis sacris, ma ancje di union e di contaminazion cun motîfs e metrichis contemporaniis, cu la liriche amorose, cu la poesie sapienziâl, cun riis di epitafis e lamps di visions profetichis. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">La situazion storiche e sociâl dal Friûl dal secont dopovuere e cjate cussì une interpretazion insumiade, fonde, intuitive.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">In chei agns si intaie cun clarece tal destin dal Friûl il pericul di disfâsi intun mont mostri e leviatanic, che al menace di glotilu cun gnûfs timps, ritmis e sintiments, che al masane dut cence nancje jessi in stât di capî la identitât e la bielece des diferencis. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">Il gnûf sisteme si plee dome ai interès dai stâts, des ideologjiis e des grandis economiis, sacrificant cence fal mûts di vivi, di pensâ, di fevelâ, che a divignivin de fumate dai milenis passâts, tradizions e valôrs e che a pandevin une fonde dignitât. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">In cheste atmosfere il rivoc des vueris di pôc distudadis, il dissangament de migrazion furlane tal forest, la dismentie de int intosseade des bausiis dai potents, ma ancje la lote eroiche dai pôcs cuintri dai orcui de modernitât inumane, la fradilance cui altris popui cence stât te Europe e tal mont, a vegnin proietadis ai timps dai Carnis, la tribù celtiche che te storie e je stade la prime a popolâ fis il Friûl. Intun inzirli di simbui e visions che a partegnin insiemit al passât plui lontan, ae ete de invasion veneziane o al presint plui moderni, i Furlans a vegnin assimilâts ai Celtis, lant daûr di une tradizion di fonde plui emozionâl e leterarie che sientifiche, ma slargjade e sintude di plui di un secul. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; line-height: 150%;"><span style="font-size: 13pt; line-height: 150%;">Tant che i Carnis antîcs i furlans a son menaçâts de invasion: la tragjedie e à di fâsi, salacor il destin al è za decidût. No si pues scjampâ, ma si à di lotâ, forsit di pierdi, ma ae fin e je la sperance di une ultime, catartiche comprension e comunion cun dute la umanitât, tal rispiet e amôr des diferencis tantis voltis violadis.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-17365955502125698792008-02-01T12:51:00.000-08:002008-02-01T12:53:14.105-08:00Notis su la grafie e su la lenghe<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">La grafie de prime edizion e je stade voltade te grafie uficiâl furlane mantignint i caratars origjinaris de lenghe. Si à tignude la scriture origjinâl dome tai câs di peraulis forestis o di tiermins creâts o tocjâts di pueste dal poete par dâ une sfumadure arcaiche (es. <i>Akilee</i> tant che forme antighe di <i>Aquilee</i>). Tant che ecezion ae grafie uficiâl, che e propon dome la forme <i>ier</i> di pronunziâ daur dal ûs, e je stade lassade la alternance jenfri i grops <i>iar</i> e <i>ier</i>, viodût che il poete al dopre dutis e dôs lis formis par vê diferents efiets di sunôr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">La lenghe e pant i aspiets di fonde de coinè furlane, ma e cjape dentri une vore di sfumaduris di putropis varietâts, prestits forescj e cualchi volte e prodûs formis gramaticâls iregolârs. La cognossince e la sigure paronance dal furlan di bande dal autôr e je dut câs fûr di discussion e chestis variazions a son in gjenerâl voludis par otignî sunôrs o efiets semantics particolârs. <o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-2840254085668458312008-02-01T12:50:00.002-08:002008-02-01T12:51:20.655-08:00DISFUEANT I PICS DI BRUSE E GAROFUI DI FANTATE<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Se ingredeât par un spirt estrani</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">la vôs no je limpie, ben po mi visi</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="DE">dai miei bogns Belens das barbis di sorc<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">a ogni inovâl (son simpri las dumblas, a<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="FR"><span style=""> </span>lune scoladis, devotis des miôr;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e ancje sot sere, di astât, sui portons).</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Di unvier tai templis di troncs di morâr.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">Aspert te liende e druidis vilotis,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">di vieri biel sanc, deans furiôs<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>te prime invasion: par altri fo inciarte.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Crodimi, el diaul mi strissini, furlan.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">I nestris amôrs tu sâs mo pincerna,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Un flaut di len ros e ben dislissât</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">sù, puarte, e vin bon, i sens son sveâts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Cjoltis o ti ai li ramutis dal visc,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">jo stes vuê ti suni e doi el timp just;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ma bale, i toi pîts a svolin la stiche.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="font-size: 11pt;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoBodyText" style="">1: e je la possession sorenaturâl che e ispire il poete e il profete, si pant pe vôs strassomeade e i permet di tornâ a cjantâ i fats pierdûts dai antîcs vons celtics.</p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">2: <i>Belens</i>, Belen al jere la divinitât solâr dai Celtis venerade in dut il Friûl ancje daspò de invasion romane. Chi, e ancje in altris componiments il so non al devente comun par indicâ <i>diu</i> in gjenerâl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">4: <i>inovâl</i>, ricorence sacre; <i>dumblas</i>, peraule furlane antighe par dî damis, sioris.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">5: <i>a lune scoladis</i>, cun vistîts dal dacuel a lune.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">7: <i>templis di tronc</i>, i prins templis dai umigns a son stâts i boscs e duncje i arbui a jerin lis colonis, daspò a son stâts fats sù edificis di len e ae fin di piere.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">8: <i>Aspert</i>, ven a stâi <i>espert</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><i><span style="font-size: 11pt;">druidis vilotis</span></i><span style="font-size: 11pt;">, lis vilotis, cjantis tradizionâls furlanis de origjin mistereose, a vegnin compagnadis cul atribût <i>druidis</i>, par indicâ une sacre divignince celtiche des vilotis. I druidis a jerin di fat i oms sacris dai Celtis, esperts di religjon, justizie, filosofie, sience, medisine e poesie.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">10: <i>prime invasion</i>, te epopee celtiche irlandese al è presint il motîf des diviersis invasions di plui gjarnaziis: il Friûl ancje chel al è stât invadût plui voltis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">12: <i>pincerna</i>, ven a stâi copîr, figure fondamentâl tal licôf: al à di meti di bevi e di judâ il cantôr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">15: <i>visc</i>, al jere la plante plui preseade dai druidis che i devin valôr di medisine universâl, al jentrave in cetantis cerimoniis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style=""><span style="font-size: 11pt;">17: <i>stiche</i>, antîc bal furlan, saltât dut su lis pontis dai pîts.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-2337466113407068272008-02-01T12:50:00.001-08:002008-02-01T12:50:42.930-08:00VENIS DI MUART METAL<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Tiare di frescjis risultivis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">citât di malve e di muscli</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">te limpide cape des Alpis<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tiare sclete dal Friûl!</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Silenziâr di Vignesie malevoie,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">muse smamide, e je dut la violence,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">zovin tetrarcje che al bute te cope</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">da la albe i rubins. E tente lis stradis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">di auriane; salustri a ‘nd è che ti pandi</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>las smarvas di cube. E jo che o mi ten</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">al pet infogât di un idul, se o rivi a</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">parâmi di incjants e popui scuaîts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">che a bulighin pai sbiegos silenzios. E se…</p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>Alpis</i>, Alps.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>silenziâr</i>, uficiâl di cort di Bizanzi, incjariât di mantignî l’ordin, simbul de somission imponude di Vignesie sul Friûl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">10: <i>smarvas</i>, spirts che a tormentin cui che al duar, ancje <i>vencui</i> o <i>cjalcjuts</i>.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-43429154716806400762008-02-01T12:48:00.000-08:002008-02-01T12:50:04.734-08:00LAME DI SIUM E DI FIERE<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Politiche cjalde ogjivâl</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">pes curvis dai verbos gjeometrics</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e scocs nuviçâi di lataniis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E nice ros fuart Contarene</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>lis proris e bampin di Celtas</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">di arint. Imense, cence non</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">creade, e jeve de lagune;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sclavis gnovis di Firenze</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e cincuante di Moree</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>i siei sens di gjerasolo</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">neris madûrs a tignîi.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">Jù te palût i motôrs<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">felet e brusavin e incens,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">baris lizeris svolavin sul mâr.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Tu âs lavris di veri, ministro:</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">saûts ti sflurissin e spadis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">al uce suspiets di oniç crude</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">el gjat mo salvan dai Madins.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ecos pai boscs di tambûrs</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>e sveavin i flamengos</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">refui rose ai lâcs da <st1:personname productid="la Afriche." st="on">la Afriche.</st1:PersonName></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">No justizie, libertât!<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Cjale, el cîl al ties linçûi<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">a ricams di fiar e solfar</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>e alis neris di soreli.</p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">6-7: metafore par Vignesie.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">10: <i>sens</i>, pets.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">20: <i>flamengos</i>, fenicotars, uciei dai palûts.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-72484946426336163512008-02-01T12:47:00.002-08:002008-02-01T12:48:44.142-08:00DI DAÛR I METAI EL FÛC NÛT PARÊTS DI MEMBRANE E NAUFRÂÇ<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Dal mâr, Udin, ti à vualmât;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">jerin spiris di stagn crût.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">Fintremai ai puarts des boris.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">Stait in vuaite, Celtas, Celtas,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="FR"><span style=""> </span>çopedons par mil casermis,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Screait mascaris di onâr;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">zingarait el sorc e il bronç,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">patizait cui pôi sui vâts;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="FR">ve: lis neris monts si viarzin<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>sclaps di fûc e melingran</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">jù tai limbos scûrs furlans.</p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">1: il subiet de frase e je Vignesie che e tint al Friûl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>puart des boris</i>, il puart dulà che si tiravin adun lis boris, ven a stâi i troncs di faiâr taiâts de lungjece di cinc pîts e menâts jù des monts dilunc dai flums.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>mil casermis</i>, tal test origjinâl <i>casèris</i> par erôr di stampe, a son lis servitûts militârs implantadis in dut il Friûl e scombatudis dai furlaniscj.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">6: <i>mascaris di onâr</i>, mascaris tradizionâls cjargnelis, chi a cjapin un sens di sacre cerimonie di vuere.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">8 <i>patizait</i>: par passâ un vât si à di domandâ il permès aes divinitâts dal flum, i pôi.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">10: <i>melingran</i>, miluç ingranât.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-31124541226965774332008-02-01T12:47:00.001-08:002008-02-01T12:47:49.224-08:00FURÔR-ODI DES MANTISSIS<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Nobii altîrs che o cueês</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">zîs e sanc di agnui patriarcje</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e crustin i gnarfs dal açâr.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Cedrons di smalt che o brancais</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>i ombui di cjar mandarine</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">strozin cinghiâi lis murenis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">jenfri li anconis terziariis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Cjar ledrose, i emigrants,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">e de cuesse al cuel sbregade.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Ma a passevin cui leons.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Un re di aur al viôt in sium</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">el Friûl vistût a blanc:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">cjalcjin l’am jù pai budiei.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Gnot, ce gnot di curtìs di Manià</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>E ce sium di filistrins.</p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><i><span style="font-size: 11pt;">Mantissis</span></i><span style="font-size: 11pt;">: profetessis, il componiment al è un inzirlôs sium visionari.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>altîrs</i>, sorestants.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">11: <i>re di aur</i>, Atile, re dai Uns sdrumadôr di Aquilee.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">12: <i>vistût a blanc</i>, culì il blanc al è il colôr dal corot e de disgracie.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-26185153491908761482008-02-01T12:45:00.000-08:002008-02-01T12:47:10.111-08:00I PUIERIS MORGENGABE TRA IL CUAR MATÂTS E L’ALTÂR<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Dai prismas di Dieç jù malins,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">divore i cjavai ongjarês;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cu lis cjochis locomotivis</p> <h2>“Solvit saeclum in faliscja”</h2> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>pinessis si ingropin e nûi.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E fibris di Timp roseât.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Al sdrume las sieras dai ebans<o:p></o:p></span></p> <h2>“Tuba mirum spargens sonum”</h2> <p class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">sflurissin lis rosis di levre</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>si sustin di muart i sants Vuairs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e lozis di pôi redrosâts.</p> <h2>“Per sepulcra regionis”</h2> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">lune fiere, viar di ram,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">la aghe à scaiis, la jerbe spadis.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Ma ce assalts di taurs sui pas.</p> <h2>“Ungulatae cruces prodeunt”</h2> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cîl si sglonfe, sassin neri,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tosseade la lune di fosfar.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Si svenin a planc i mosaics.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span><i>“Cuius latum vulneratum”<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Vie a scjas par ogni pont</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">di mil colps lis traietoriis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Voi e tombis di arbe amare.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>“Coepit pavere et taedere”.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>In alt si sbregavin i spazios</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">i sglonfs apotems son crevâts<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">el plomp si ferìs pai pedrâts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>“Mors stupescit, luna, luna”.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Trê agnui di sede e carton</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>e plein i linçûi des lôr alis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E sfuarcin i siei quileiês.</p> <h2>“Apud aquas marcjât vieri”</h2> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>In albis</i> Sacîl al abiure.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><st1:personname productid="La Cjargne" st="on">La Cjargne</st1:PersonName> çavarie pes monts.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Fumate di puinte si cjape</p> <h2>Transiit me praesente spiritus</h2> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E sù pes cinc plaiis dai cristai</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">frontadis lis assissis dai vues.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Li arteriis christ i sens di une maserie.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span><i>“Tam mirandam majestatem”</i>.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">El cret cjantonâl a traviars</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">a Udin el mont ‘l è finît.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Gjitons a disperin i muarts,</p> <h2>“Dentri criptas venzonesis”</h2> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>un requie vignive dal alt:</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">oh, vôs profonde che creave il mâr!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Brentanis son za gratacîi</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>“In supremo carnis impetu”<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">I tets e sgagnivin di cjans</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>‘l vuessari blastemin i cuarps.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">O vile cjoche pes foibis</p> <h2>“Christ, ma Christ, ma Christo Dio!”</h2> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">pes cromis dai prâts a Davaste.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Fêl di grignon e di aniç.</p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="EN-GB"><span style=""> </span>Lis rostis dal sanc son sclopadis<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E sfrent el vivôr di wulfenie,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">partide di cjartis piardude.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Come nâf al salpe il Friûl</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ai grancj cimiteris di sâl:</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>un ses infinît al è il mâr!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Cjar tradide de cjalcine</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">minerâl e crît rabiôs.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">El vintri di muart avoli</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tentin dêts palpons di Gjespui.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Dai padins e resurive</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">aghe fine di Nevescule</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e narants di scûr di bosc.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Tiare d’urto di mil popui,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">no justizie, libertât.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span><i>Confutati maledicti</i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Liturgjiis di grisp açâr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">A dividi venis vertebris.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Tradiment di muse a cubo,<span style=""> </span><span style="" lang="ES"><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">di mil cuars je la coride;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="ES"><span style=""> </span>furôr-odi romp pes gravis<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">olmes ossidos.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Corot el lat e la flôr<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">violât el ses de citât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Frutis l’<i>agnus dei</i> al cuel</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>su plats di aur lis nêfs puartait.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Sassins deputâts di rivieris</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">berdeis di voi scûrs di anemâl</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">in gjonde di sedis Beanis!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Sclagnis machignis di scrivi</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>mi niavin tai çarviei</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Une orchestre di sassofars.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ce agunie blancje di alighis!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E dal nestri sanc <i>ce fâstu</i>.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><i><span style="font-size: 11pt;">Morgengabe</span></i><span style="font-size: 11pt;">, leteralmentri regâl di matine, dal doman, la dote dade dal nuviç gjermanic ae nuvice daspò de prime gnot.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>prismas di Dieç malins</i>, poligons di tîr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">2-3: il progrès che al mangje cui gnûfs mieçs, lis <i>locomotivis</i>, chei di une volte, i <i>cjavai</i>, che pal solit in Friûl a jerin di raze ongjarese.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">4: i viers in corsîf a son citazions dal latin, pal solit biblichis, intierçadis cun tiermins furlans o gaelics par pandi la stratificazion e contaminazion di popui e lenghis in Friûl. <i>Solvit saeclum in faliscja</i>, il secul si sfante tal fûc.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">8: <i>Tuba mirum spargens sonum</i>, la trombe di vuere che e slargje un strani sunôr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">11: <i>Vuairs</i>, furlanizazion poetiche di putrops sants martars Galês (Gwawr, Gweirryd, Gweinerth, Gwen, Gwenan e altris), che chi a pandin ducj i martars de glesie furlane e celtiche.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">12:</span> <i><span style="font-size: 11pt;">Per sepulcra regionis</span></i><span style="font-size: 11pt;">, traviers dai sepulcris de regjon.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">16: <i>Ungulatae cruces prodeunt</i>, svastichis a vegnin indevant.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">20: <i>Cuius latum vulneratum</i>, che il so flanc ferît.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">24: <i>Coepit pavere et taedere</i>, al tache a vê pôre e a ingomeâ.<i> <o:p></o:p></i></span></p> <p class="MsoNormal"><i><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">apotêms</span></i><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">, forme iregolâr par apotemis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">28: <i>Mors stupescit, luna, luna</i>, la muart e fâs stupî, lune, lune.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">31: <i>siei quileiês</i>, par sigjîi aquileiês.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">32: <i><span style=""> </span>Apud aquas marcjât vieri</i>, dongje des aghis Marcjât Vieri.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">36: <i>Transiit me praesente spiritus</i>, spirt al passe intant che o soi inmò.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">40: <i>Tam mirandam majestatem</i>, autoritât cussì mirabile.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">43: <i>Gjitons</i>, disledrosâts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">44: <i>Dentri criptas venzonesis</i>, dentri tes capelis di Vençon.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">48: <i>In supremo carnis impetu</i>, tal massim sfuarç de cjar.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">56: <i>sfrent</i>, copât, sdrumât, distudât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">58-59: metafore de<span style=""> </span>soference cence fin de migrazion furlane.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">64: <i>palpons</i>, al è chi atribût, par sporc, pervers.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">81: riferiment ai Savorgnans che a faserin jentrâ i Venezians, tradint il Friûl dai patriarcjis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">86: <i>sassofars</i>, par sassofons.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-91430014616285285932008-02-01T12:44:00.000-08:002008-02-01T12:45:34.082-08:00E DAL NESTRI BIEL CE FÂSTU<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Infinît e matematic</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">vere vôs di continent</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tal principi al jere i Celtas</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Sfresis e sâl di blastemis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>luvri di arian cuaternari</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">venis di cromos e rampis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">nitros e voi di semafar</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">blu di fumatis morenis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">neif assassine dai Sants</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>sgranfie plui rosse des flôrs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">scrunçs di iguanis preieris</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sbalsim marin dal Luschari</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sinis e gjambis vedranis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">vilias di arzile e di arcassis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>velis e seis di cristal</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">crismas di vergjin ferbint</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">vedis svenâts pai siarais</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">altis jentradis de Cjargne</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">rompi di intatis forestis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>dios das olmes di flame</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sagris di visc e scatûr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cumei di peçs coraniscj</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">mûr dal vaium irituâl</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">mascaris clusis assintis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>speris di neif assolute</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">nût partiâc des memoriis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">aniç plumât di croseris</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">siglis di linfe interote</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sù pai nivei trilobârs</p> <p class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">sems di riviei nucleârs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">crît inseguît pes dolinis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ciclos mesrtuâi di casermis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">vieri creât univiars</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">mumias rasadis di ingomut</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>lentis dai insiums paradigmas</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">gjonde di limpie barbarie</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ondis straondis selbstmundia</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">magmas teologjics che a sdrumin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">jù pes gradoscjas di Arvenis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>scribas ingorts di decrets</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">aldic viarum democratic</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Afro incidût dai pavons</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">int di papîr e di faide</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">cjoche di cjants nalfabets<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="EN-GB"><span style=""> </span>tocs Langobarts istoriâts<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">scudis di fûc businants<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">sore i bearçs cuinoziâi<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">retics di thinx concordiês<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">reos di enclìs cence fin<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>sengui latarcs di cinise</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">schistos e larçs a lavinis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">simpri te smuarsie de buere</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">claustris sui poçs ravuersâts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ondis di lemits marascjis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Vinils parâts tai Cjanâi</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">stradis strafondis di porpore</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ombui di cîl coronât</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">albars tentons di arcs marians</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">staipis di conos sglovâts</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>barcjis di popui uranios</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">trombis di leçs coronariis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">salmos di monts acopiâts.</p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>arian cuaternari</i>, ambre, resine o arian fossil.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">10: <i>sgranfie</i>, sgrife.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">12: <i>Luschari</i>, Lussari, dongje Tarvis, tant che lis altris monts dal Friûl e jere 200 milions di agns indaûr un font marin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">14: <i>vilias</i>, par viliis; <i>arcassis</i>, agaciis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">17: <i>vedis</i>, gjatul, sorte di salgâr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">24: <i>clusis</i>, forme poetiche par <i>sieradis</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">25: <i>partiâc</i>, spartiaghis; <i>assolute</i>, assolude.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">39: <i>gradoscjas</i>, roncâi, gradons naturâi sgjavâts de aghe su la mont Arvenis, tal cûr de Cjargne.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">42: <i>Afro</i>, pitôr e incisôr furlan.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">43: <i>faide</i>, svindic di famee tal dirit langobart.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">46: <i>scudis</i>, par scûts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">48: <i>retics di thinx concordiês</i>, ven a stâi <i>conseis eretics di Concuardie</i>, cun riferiment ae separazion de glesie di Concuardie, dutun cun Aquilee e altris glesiis dal Ocident, di Rome e Bizanzi tal Schisme dai Trê Cjapitui (VI-VII secul d. d. C.).<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">49: <i>enclìs</i>, par eclìs.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">51: <i>schistos, </i>schiscj, minerâi che si sfuein a scaiis; <i>larçs</i>, forme secondarie par <i>laris</i>, arbui.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">55: <i>Vinils</i>, par Vinii, antîc non dai Langobarts, che, aromai batûts, si riparin tes valadis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">60: <i>uranios</i>, dal cîl.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-46152309390546908572008-02-01T12:42:00.000-08:002008-02-01T12:44:10.039-08:00NESTRI MÂR SI INSUMIE OCEANS E NO ISULIS E ISULIS<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Il to ridi resintin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">bielo dumlo di Somblât,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">copis scaiadis di Mosniç</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>sanguinis carnis abyssi<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>cumei di açâl zamberlan</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ben calcolât pal inseri</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ostiis di sgaias di Ovâr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">coros ribei sanvitês<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">ceis di pierrots melgranâts<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="ES"><span style=""> </span>venis maestris de glesie<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cedros di Vielma trafits</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sgaifs imolâts publicanis<span style=""> </span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sui pans e vins dai altârs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">verdis palpieris-pissandis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>a est e a mont di Sonora</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">a fîl di negris poiûi</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">slambros di bugui violins</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">aulics des cuatri croseris<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">Tarvis di nêf Trinitât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Siôrs e bon vescu eletôr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">lari di cjants quileiês</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">voi di corian conseîrs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">blanc omicidi casarmis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">nestris no sei, infinîts,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>nestris lunâr gjeografiis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">nestris palomp panteisims</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">nestri uragan Medioevo</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">faro di ros guidrigjildos</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">colm trinitâr palustrât</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>co e.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Co e muardin i scuâi orizonts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e rosadis e tovin tampiestis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e misteris assediin i dios</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e li vilis des malghis e zonclis,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>e lis gramis e sclapin asfalts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e ti strozin el nûl savalons,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e stravintis lussuriin felets,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Fariseo coromp anei vescul</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">(e vain i diakuns furlans).</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Co e.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">La inocence mê paiane</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">su parêts di scaiis di sorc</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sfrente. Fibris e vues di anime.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Biel to ridi, dio di Zannier,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>simpri sclodût dal dolôr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>Kuàn-yin, dea misericordiae,<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><i>in pagodis magnis anserum.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">puris madreporis di Ariis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">vencs e domandin, vilotis,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>sù par i flums Nadisons.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Esui pes spiagjis talianis.<span style=""> </span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">2: <i>bielo dumlo</i>, biele dame, e je citazion di un dai prins documents furlans, la cjançon cividine dal Tresinte <i>Bielo dumnlo di valor</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>sanguinis carnis abyssi</i>: abìs di sanc de cjar.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>zamberlan</i>, i Zamberlans a jerin tal Cinccent la fazion furlane popolâr, nimie dai nobii filoimperiâi, te joibe grasse dal <st1:metricconverter productid="1511 a" st="on">1511 a</st1:metricconverter> faserin un maçalizi dai lôr aversaris.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">6: <i>inseri</i>, peraule che e indicave salacor Carnevalon, ma in gjenar i ultins dîs di Carnevâl, lis zornadis de rivolte zamberlane.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">7: <i>sgaias</i>, sbrumis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">8: <i>sanvitês</i>, di Sant Vît, sanvidot.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">11: <i>Vielma</i>, vile dongje di Pesariis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">13: <i>pans e vins dai altârs</i>, i fûcs sacris sui altârs.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">15: <i>Sonora</i>, mitiche capitâl celtiche de Cjargne.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">17: <i>bugui</i>, struments musicâi arcaics, dal sunôr monoton.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">19: <i>Trinitât</i>, parcè che lûc di incuintri di trê gjernaziis, <st1:personname productid="la Furlane" st="on">la Furlane</st1:PersonName>, <st1:personname productid="la Slovene" st="on">la Slovene</st1:PersonName>, <st1:personname productid="la Austriache." st="on">la Austriache.</st1:PersonName><o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">20: <i>siôrs</i>, ancje tal sens di svuarbecjavai.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">28: <i>guidrigjildos</i>, par vuidrigjilts, leçs langobardis che imponevin di paiâ bêçs pal copament o feriment di un om par no produsi faidis fra lis fameis e svindics cence fin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">38-39: riferiment ae storiche mozion dai predis furlans (chi definîts <i>diakuns</i>) dal 1967, scjafoiade te coruzion de glesie di Rome.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">44: <i>Zannier</i>, pre Domeni Zannier, poete citât tal viers dopo.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">45: <i>sclodût</i>, par escludût.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">46: <i>Kuàn-yin dea misericordiae / in pagodis magni anserum</i>, Kuàn-yin dee de misericordie / tes grandis pagodis des razis; la dee cinese de misericordie e ven citade intune locuzion par latin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">50-51: <i>spiagjis</i>, splazis, rasulis, lîts; viers ispirâts al Esodi biblic, in riferiment aes disgraciis e ae migrazion dai Furlans.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-68975466845800649352008-02-01T12:41:00.000-08:002008-02-01T12:42:55.716-08:00E FUARS RESTÂ, E FUARS PARTÎ, DI NÂF IN NÂF, DI PUART IN PUART<p class="MsoBodyText"> </p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Jemplaitmi la bocje di violis</p> <p class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">la gole di doplis papavars.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Si butave el furôr di anime</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tune sflacje cjalde di sanc.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Joi ce schifo vert a viodilu!</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Fait a planc cul jet di scus,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sot el cuel di pestelacs,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">un sudari inmens di plastiche.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Dopo strenç i cordons di aur</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e lis zoiis di plumis candidis</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>e i sigjîi plui ros dal sanc,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cinccent tors di prime classe</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">fin cui Tronos a contrestin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cinccent tors di prime classe</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">(strac assolo di letons).</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Su lis spalis dai miôr Serafins.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ce diliri, ce passion.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Travanait di neri crisma,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">incendiait lis gnots sui pas,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sunait cuars sul colm dai prâts!</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Dai profonts esîi da la albe</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Dulinvie i puarts dal mâr.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">I toi voi di anemul zâl</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">I cjavei di penç ulîf</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Il to cuarp di cjarn di neif.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Sot lis jerbis de dalmatiche. </p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoBodyText">Il componiment al cjape dentri la vision di un funerâl di un vuerîr celtic muart in bataie, adun cun lumadis di altris imagjins. </p> <p class="MsoBodyText">5-10: al ven descrit il rituâl e il furniment funerari di fueis di blave e di rosis; coronis di plumis blancjis cjandidis e fassis di aur a strenzin lis mans dal muart.</p> <p class="MsoBodyText">11-13: gnove alusion ae mozion dai cinccent predis furlans che a firmarin la mozion dal 1967 domandant justizie pal Friûl tibiât dai grancj podês politics e religjôs; <i>contrestin</i>, par <i>contrastin</i>, fasin cuintri.</p> <p class="MsoBodyText">17-18: il rituâl al va indevant, la cjase dal muart e ven piturade di neri, vie pe gnot si fasin fûcs e si sunin cuars par saludâ la anime dal eroi.</p> <p class="MsoBodyText">20-21: <i>esîi</i>, plurâl iregolâr par <i>esilis</i>; la muart e je pai Celtis dome une polse tun lunc, eroic viaç, viodût tant dispès tant che un traviersâ un mâr mistereôs: la anime e sbrisse vie jù pal Adriatic e lis cuestis de Dalmazie.</p> <p class="MsoBodyText"><span style="" lang="ES">24: <i>neif</i>, forme cjargnele par nêf.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-13689624154272969732008-02-01T12:39:00.000-08:002008-02-01T12:41:01.467-08:00UNE PÂS GRANDE DI AGHE<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Mitre di lûs Mataiûr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Sant Jacu albôr venezian</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Buie, profîl di siet isulis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Voltri, altiplan di cret vert,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>flamis di larçs Samaiôr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tu, Nert e Cas ce passions</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">biblics Vaionts di furôr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Grau des iconis palustris</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">geysers di glace Ucee.</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Sfuarç di poraçs, Colorêt,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">trê viaçs dal alt resurint.<span style=""> </span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Stamis di sanc Akilee</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">(ti lasse il mâr e Belen).</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Diakun suturni Rosacis,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Oltris, cjarn e no pui cjarn,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Oltris, sanc e no pui sanc,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e Pocis, Pocis ce stragjo.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Dienstmans di Sauris e Lausimas</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">francs cjastelîrs di zîs ros,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Sest e Salt-minarêts,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">di aghe vojvoda, Maran,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">reduç di molos mortâi,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">flaithi di Preucis e Salies</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Purpissione, Zui cjargnel,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>nome celtics bai di spadis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Sabre Vilalte, patriarcjis,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">empit araldic, Luincis!<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">I rics furlans di Gurize</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">lis aghis neris dal Soča</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>bevints; strumire Glemone</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ombre di veri de mont.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Di aghis corâl, tu Sacîl,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">cjâr pui che il ridi des sclavis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Cumel di blanc e di blâf,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Musi dal mâr sù jevât, tra</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sgaias di capis altissimis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">(mot dal pît biel di Karneia).</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Neri Raut gropolôs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">sore il flotâ des morenis;</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>scisma potent, Pordenon,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">di stagn e stavui noncei,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">tritic di ulîfs savorgnans.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Mandi Forgjarie realdide,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">alodi fedêl di Sant Vît;</p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="ES"><span style=""> </span>a cirî lis cjasis, arbui,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">spieli siunambul, Moruç,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">biel che tu jeris tal vint!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Feut dai cignos, Puart des gruis,<span style=""> </span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">faras Pofavri e Frisanc</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>francjis di levris latinis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ambris e sclavis tu mandis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Fin al Donao, tu, Vençon.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Te ti siarin, Valceline,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">i toi flebars blancs unviars.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="EN-GB"><span style=""> </span>Simpri fervent Cerçuvint<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">Des dodis lunis ai rîts;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">cjant des assensis, Pinçan,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="EN-GB">pas isolants e i arsinçs;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">ruzin e alt Spilimberc,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>lipare viere de raze.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">Fueis e fueis, otoms e otoms.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Ma co i flums di sanc si impenin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E dai templis i vêi peçs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E li leghis grîs des fous</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>E i volums intats dai magmos</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E i rissalts mediteranios</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E il silenzio fer tes placis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">E i antîcs scatûrs di fosfar</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Nome un fîl, un fîl di jerbe:</p> <p class="MsoNormal"><span style="" lang="ES"><span style=""> </span>sdrume jù plomp e gjermanios<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">zingos e glacis a musis!<o:p></o:p></span></p> <h1 style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">uìrcjas usiunt cuas fleons<o:p></o:p></span></h1> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><span style="" lang="ES">scosse l’inmens cîl di ram<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">fin al «fuartissim» finâl!</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>Deans pognets comunîrs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Sot côi di silabis celtis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Vuerîrs di plumis palpieris…</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Int piardude ombris di aiar</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Pes lilies altis dai puartis,</p> <p class="MsoNormal"><span style=""> </span>vous, assince, diliri</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">e verde onde de viarte.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">Vilis di malve, di muscli,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">frescj avenâi di papavars,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt;">limpide cape di neifs,</p> <p class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">tiare mê sclete Friûl!</p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">Chest componiment al è il plui ispirât e visionari monument poetic al Friûl, un vêr imni ae tiere mari dal Anonim Furlan.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>mitre di lûs</i>, il Mataiûr taponât di nêf, blanc tant che un sacri cjapiel.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>siet isulis</i>, i siet cuei di Buie.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>flamis</i>, il ros dai laris vie pe Sierade.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">6: <i>passions</i>, i famôs rituâi de Pasche di Nert e Cas.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">7: <i>furôr</i>, la disgracie pardabon bibliche dal sdrumâ jù de dighe dal Vaiont.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">9: i salts di aghe di Ucee, glaçâts vie pal Unvier a parin scuasit saltâ sù de tiere, tant che geysers.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">11: par cui che al ven di Sud, Colorêt al torne sù trê voltis di daûr des sagumis verdis des culinis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">13: Aquilee no je plui leade al mâr, tant che par antîc, e aromai Belen al è dismenteât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">15-17: paîs furlans ridusûts al mancul de emigrazion.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">18: <i>Dienstmans</i>, par Dienstmänners, uficiâi dal Patriarcje responsabii di tieris e cjiscjei.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">20: <i>minarêts</i>, i tors dai munistîrs di Salt e Sest, fondâts ai timps dai Langobarts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">23: <i>flaithi</i>, princips celtis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoBodyText">24: Purpissione, esortazion a lâ indevant cu lis cerimoniis de Sense a Sant Pieri, là che <st1:personname productid="la Bussade" st="on">la Bussade</st1:PersonName> des Crôs e je viodude tant che la ereditât di bai celtics.</p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">26: <i>Sabre</i>, par sable, spade, Vilalte e veve cjapât part ae bataie de Richinvelde cuintri dal patriarcje Bertrant, copât tal 1350.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">29: <i>Soča</i>, non sloven dal Lusinç, che al passe Gurize, siore di plui lenghis e plui popui;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">30: <i>strumire</i>, i Strumîrs a jerin la fazion furlane nemie dai Zamberlans e fedêl al Imperi, batude te rivolte popolâr dal 1511.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">34: <i>blâf</i>, colôr dal cîl;<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">35: <i>dal mâr sù jevât</i>, in altris etis gjeologjichis lis monts furlanis a jerin fonts marins, come che si viôt ancje vuê tai fossii che si cjatin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">36: <i>sgaias</i>, sbrumis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">37: <i>Karneia</i>, nomenade tant che divinitât mari dai celtis Carnis e de lôr tiere.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">40: <i>scisma</i>, prestit talian par schisme, la separazion di Pordenon, prime sot de provincie di Udin.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">41: alusion ae fuarte industrie di Pordenon.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">43: <i>realdide, riscatade</i>, Forgjarie pûr di là da la aghe e à sielzût di restâ cun Udin, viodût tant che garant di furlanetât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">48: <i>Puart des gruis</i>, Puart Gruâr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">51-52: Vençon al è simpri stât une impuartante stazion comerciâl pai trafics cu lis Gjermaniis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;" lang="EN-GB">58: <i>isolants</i>, i clapons isolâts lassâts dai glaçârs vieris.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">59: <i>ruzin</i>, ros.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">60: lipare, sarpint sacri ma pericolôs. Ancje Spilimberc al à vût part tal copament dal patriarcje Bertrant dal 1350.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">62-77: la vision dal Friûl si disvilupe intune invocazion ai Dius, che a mandin il Montafin par sapulî la civiltât batude dai Celtis furlans.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">79: <i>lilies</i>, plantis di elare.<o:p></o:p></span></p> <span style="font-size: 11pt; font-family: "Times New Roman";">83: <i>frescj</i>, plurâl iregolâr par frescs, sielzût di pueste par eufonie; <i>avenâi</i>, aghis di risultive, simbul di une ultime sperance di resurezion.</span>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-54875545612159498692008-02-01T12:03:00.001-08:002008-02-01T12:03:43.838-08:00I ANTÎCS FURLANS<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>E seavin prâts e boscs come monts<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>e obleavin lis marsuris a produsi.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>Bessôi cuintri dai mediteranios, cun spadis e ronceis.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>E cognossevin la ire,<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;"><i>spaurôs tal timp dal amôr.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><i>E viodevin dal sorc e de pline<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><i>e de femine secont che mertave.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><i>E maçavin princips, e fasevin lis leçs bessôi.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><i>Ce agos di vin e di blastemis.</i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;"><i>Onorant i cantôrs tes ostariis.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>Tes assembleis come Cjargnei spudâts,<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>e no come bastarts des planuris.<o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><i>E a Diu si devin spaventosamentri. <o:p></o:p></i></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">La epopee dai celtis e tache cuntune descrizion de lôr fuarce zovine e barbare, primitive e libare che e cjape ispirazion des notiziis dai storics antîcs, latins e grêcs, sui Celtis e sui Gjermans e lis messede cun caratars dai Furlans modernis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>mediteranios</i>, forme popolâr par <i>mediteranis</i>, par segnâ i popui meridionâi, soredut i latins che a slargjarin il lôr domini ancje cuintri dai Celtis.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">9: <i>agos,</i> par aghis, e ven doprade la forme cjargnele, in acuardi cul argoment de poesie.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">10: <i>i cantôrs</i>, a son une figure impuartantone tes culturis antighis: a àn grancj onôrs par vie che a tegnin la memorie e la cussience de int, a dan la imortalitât de glorie ai erois.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-86138402374429594812008-02-01T11:59:00.002-08:002008-02-01T12:02:33.130-08:00I CELTS CJARGNEI<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Al jere vivôr dentri di nô</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">lis âfs e cirivin gnûfs aiars.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Ve mo, o disevin, i viaçs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">il mâr, e la isule verde.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">Daûr dai alts spielis de gnot</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">fumatis di otom</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><span style="" lang="ES">e rompin a plen pes valadis,<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">la nêf atente pai pas.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">ce facile stragje di cjanis</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-indent: 35.4pt;">a grums a colavin i zilios</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">ros lunc vie i cjastelîrs.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Jerin contraris i dius.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">La vite o invocà cun passion</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">umane lidrîs vent piardût.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">La ore ca sablis imensis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">l’aiar ferissin, pui dolç.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Ma vuatris oms biei distudâts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">par man di supiarbie, pietât</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">cjatarês, e dongje il merêt</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">un sium lungjissim di tiere.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2: <i>cirivin gnûfs aiars</i>, si sint il rivoc des migrazions dai popui Indoeuropeans ae concuiste di un lôr sît, tant che âfs.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">4: <i>isule verde</i>, <st1:personname productid="la Irlande" st="on">la Irlande</st1:PersonName>, la tiere ultime tocjade dai Celtis, celtiche inmò in dî di vuê.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>spielis,</i> plurâl iregolâr di <i>spieli (spiei)</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">6: <i>zilios,</i> par zîs, lis plantis a son chi simbul des vitis dai zovins çoncjadis des tantis vueris fra popui te Europe viere: chi di fat a son ros tant che il sanc e no blancs.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">11: <i>cjastelîrs,</i> struturis insediativis antighis difindudis di alts rivâi di tiere, dispès in Friûl a tornin ae Ete dal Fier e duncje il poete ju ricognòs tant che celtics.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">15: <i>vent</i>, forme di gjerundi iregolâr di vê par <i>vint</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">16: <i>ca</i>, forme secondarie par <i>che</i>.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">20: <i>merêt</i>, broili o boschete di miluçârs: il miluç al è in putropis culturis, e in mût specific in chê celtiche, simbul di regalitât, salût, fertilitât e vite, si lu cjate une vore dispès in chel altri mont a significâ la eternitât de vite ancje daspò de muart.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-81764600672483395552008-02-01T11:59:00.001-08:002008-02-01T11:59:51.367-08:00I CELTS KATUBRICS<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Li voris i dîs li coronis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><span style="" lang="ES">son simpri pierdudis pal timp.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Tu scolte chist cidinôr</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">(lu insidiin malinis sot tiere)</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">e l’aiar che al mene lis tormis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">I uciei che a migrin seguìs</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">il bati des alis burît</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">ti pari di infaustis cometis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e abìs.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 70.8pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span style="font-size: 11pt;">Katubrics</span></i><span style="font-size: 11pt;">, tribù celtiche dal Cjadovri.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>Li</i>, doprât dispès par <i>lis</i>, par motîfs metrics o di sunôr, e je forme furlane ocidentâl; <i>Li voris i dîs</i>, riferiment al poeme didascalic di Esiodi, pari de epiche arcaiche greghe dutun cun Omêr.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2: l’antîc savê al è aromai pierdût, ma si pues recuperâlu scoltant lis cjossis e il spirt.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">4: <i>malinis</i>, il non de aghe <i>Maline</i> tal bacin de Tor al devente comun, par significâ in assolût aghis che a corin roseant.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">8: <i>infaustis cometis</i>, i antîcs a calcolavin lis cometis di segnâi di disgraciis.</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">pagj.8</p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-17468981239485654362008-02-01T11:58:00.000-08:002008-02-01T11:59:07.306-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">E son i dius i miôr compagns.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">lis cjaris imagjinis puartavin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">fatis di arzile, di ambre</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e di metai che a sunin.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">Un popul usât a taulis di nâf</p> <h1 style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><span style="font-style: normal;">e al aiar che al jemple lis velis<o:p></o:p></span></h1> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">simpri il mâr al lusinghi.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">Sigûr agâr di nêf</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">le nâf e sflurirà tra lis curints.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 70.8pt; text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>ambre</i>, la ambre e veve par antîc ancje plui valôr dal aur, si le gjavave dal mâr Baltic, e traviers de Europe centrâl e des Alps e rivave al Mediterani passant ancje pal Friûl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>nâf</i>, la poesie e torne salacor ai celtis des isulis o de Bretagne, che a vevin esperience dal mâr.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-46160536902381953322008-02-01T11:57:00.002-08:002008-02-01T11:58:32.086-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;"><span style="" lang="ES">Une par une o interogà lis cjossis<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">arbul o cret o uciel o fûc e onde.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 45pt; text-align: justify; text-indent: -9pt;">Voi mi cjalin profonts, ma dolçs.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Ti zovi il jutori des cjossis,</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-indent: 35.4pt;">misure impare e chel dolôr mugnestri.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>interogà</i>, passât sempliç iregolâr par <i>interogai</i><o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-16102247044196867992008-02-01T11:57:00.001-08:002008-02-01T11:57:53.852-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><span style="" lang="ES">Di unviar par claris faulis:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">lis ramis e tegnin sgrisui di aur a lunc.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>faulis</i>, boscs di faiârs.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-22090360836512974712008-02-01T11:56:00.004-08:002008-02-01T11:57:17.910-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Tal timp che al è miôr (di ciart che a ‘nd è stât)</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">ti ame par l’eco fedêl al messagjo.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Pront al tocjâ dal soreli</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">la flôr ti viarzeve il so sen</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">e a la âf che di aur à faliscjis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><span style="" lang="ES">Des limpidis clevis tu vegnis…<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><span style="" lang="ES"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2: <i>messagjo</i>, forme popolâr par <i>messaç</i>.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-49055886663439970402008-02-01T11:56:00.003-08:002008-02-01T11:56:50.481-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">E no restâ imò tra lis rosis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e il flum di soreli,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">lisiarte grampade sul tronc.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">La glace de gnot dal siespâr,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e il miôr ca tu pierdis pal troi.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">5: <i>ca</i>, forme secondarie par <i>che</i>;<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-304973726828164622008-02-01T11:56:00.001-08:002008-02-01T11:56:19.730-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">E drenti par stradis di polvar</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">come inceât, i trois che o cirivi,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">che a menin ai cuei.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Nol are padin su chel ôr.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">4: <i>are</i>, forme secondarie par <i>jere</i>.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-8948857670971308932008-02-01T11:55:00.001-08:002008-02-01T11:55:57.293-08:00<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">E a un rivâl rivâts,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">compagns, daûr lis feradis tra i arbui</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">cjalcjin a pene lis arbis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">cjocs e piardûts inte prede,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -36pt;"><span style=""> </span>tal cori sfrenâts; no jo che o cjali</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e o ziri le orele ai indizis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">uciei de penombre.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Ma lôr e àn vût in sorte une</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">felicitât di sanc.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2: <i>feradis</i>, chi par trois, pistis.<o:p></o:p></span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-87890004460129604232008-02-01T11:53:00.000-08:002008-02-01T11:55:28.551-08:00PAL DÌ DAI AGRÂTS<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">O dius nus vês dât ‘ne buine tiere,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">braidis e sorc, strafois</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e cuei e risultivis.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Insegnaitnus li arts de pâs!</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">Che gjoldi la cjase là che cres</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">La malve e l’umil osmarin.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Lis feminis cuein pomis</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">lidrîs, jerbis e mîl.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Daitnus el numar just di nâts</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify; text-indent: -0.6pt;">E i parts di anemâi,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e no nus tocji la afte o il mâl rossin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">o il ruzin che al dissipe il gran.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">E un pedrât di patacjis e vin.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Insegnaitnus li arts de pâs,</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-indent: 35.4pt;">O dius creâts a nestre imagjin.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Us fasarìn une ancone</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Tun bosc di arbui no salvadis,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">e coronis di spîs e di papavars.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 70.8pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">Il rapuart cui dius al è fuart te domande de salût e dal ecuilibri jenfri la culture umane e la nature.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;" lang="ES">9: <i>el</i>, par <i>il</i>; <i>nâts</i>, par nassûts, fruts.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">13: <i>patacjis</i>, il presint (la patate e je une plante resinte in Europe) si messede cul passât plui lontan.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">15: la filosofie atee, dai filosofs contemporanis, ma ancje dal grêc antîc Simonit, e cjate chi un acuardi cu la culture viere dai Celtis, che, daûr di cualchi storic antîc, a dispreseavin la concezion antropomorfiche dai dius.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-57534855371070379582008-02-01T11:52:00.000-08:002008-02-01T11:53:14.850-08:00AL TIMÂF<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">O soi che o traviarsi il Timâf:</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">popui voi scûrs di animâl.</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Vuatris vuardaitmi, belens,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">che o vin incidût</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">su lis pieris di cunfin.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>Timâf</i>, forme doprade in alternance cu la plui corete <i>Timau</i>, il flum che al segne il confin sudorientâl dal Friûl.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">2: <i>voi scûrs di animâl</i>, formule doprade dispès dal poete in riferiment a popui forescj e nemîs, che no partignint ae stesse comunitât, daûr di un pensâ primitîf, ma masse dispès ferbint in ogni ete, a pierdin cualsisei umanitât.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">3: <i>belens</i>, Belen al jere la divinitât solâr e la figure plui venerade dai Celtis Carnis, tant che culì il tiermin al devente par antonomasie un non comun par significâ <i>diu</i>.</span></p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7971483604477621330.post-37481472209347211482008-02-01T11:51:00.000-08:002008-02-01T11:52:31.924-08:00A KARNEIA<p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">Ni ridi, ni vaî tu mai no fo,</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">ma simpri chel restâ tal ton di mieç;</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">i gjestos toi lis cjossis mi creavin</p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 36pt; text-align: justify;">co il spirt al jere sanc e il sanc mo tiere.</p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span style="font-size: 11pt;">Karneia</span></i><span style="font-size: 11pt;">, divinitât no storiche, che il poete al cree cjapant la lidrîs dal non di Cjargne: tant che <st1:personname productid="La Cjargne" st="on">la Cjargne</st1:PersonName> e je calcolade di scune dal Friûl, Karneia e je chi viodude di mari e creadore primordiâl des cjossis e dai oms.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 11pt;">1: <i>fo</i>, forme iregolâr al puest di <i>foris</i>, passât sempliç di <i>jessi</i>.</span></p> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">pagj.12</p>Sandri Carrozzohttp://www.blogger.com/profile/12649668850273078062noreply@blogger.com0